Question
Download Solution PDFखाली दोन विधाने दिली आहेत, एकाला प्रतिपादन (A) आणि दुसरे कारण (R) असे क्रमांकित केले आहे.
प्रतिपादन (A): 1946 मध्ये, मुस्लिम लीगने कॅबिनेट मिशन प्लॅनची मान्यता मागे घेतली.
कारण (R): मुस्लिम लीग 1946 मध्ये स्थापन झालेल्या अंतरिम सरकारमध्ये सामील झाली.
खालील संकेतांकामधून योग्य उत्तर निवडा:
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर पर्याय 2 आहे.
Key Points
- मुस्लिम लीग
- भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसला पर्यायी राजकीय गट म्हणून 1906 मध्ये त्याची स्थापना झाली.
- मोहम्मद अली जिना यांची 1916 मध्ये अध्यक्ष म्हणून निवड झाली.
- पहिल्या महायुद्धानंतर (1914-18) मुस्लिम लीगने ब्रिटीश साम्राज्यात गृहराज्याचा वकिली करण्यासाठी काँग्रेससोबत सैन्यात सामील झाले.
- मुस्लिम लीगचे संस्थापक होते: ख्वाजा सलीमुल्ला, विकार-उल-मुल्क, सय्यद अमीर अली, सय्यद नबीउल्ला, खान बहादूर गुलाम आणि मुस्तफा चौधरी.
- कॅबिनेट मिशन योजना
- फेब्रुवारी 1946 मध्ये ऍटली सरकारने (तत्कालीन ब्रिटीश पंतप्रधान) भारतात पाठवलेले हे एक उच्च-शक्तीचे मिशन होते.
- मिशनमध्ये तीन ब्रिटिश कॅबिनेट सदस्य होते - पेथिक लॉरेन्स, स्टॅफोर्ड क्रिप्स आणि एव्ही अलेक्झांडर.
- ब्रिटीशांकडून भारतीय नेतृत्वाकडे सत्ता हस्तांतरित करण्यावर चर्चा करणे हा त्यामागचा उद्देश होता.
- 1946 मध्ये, ब्रिटीश कॅबिनेट मिशनच्या प्रस्तावानुसार संविधान सभेच्या निवडणुका घेण्यात आल्या.
- या निवडणुकीत काँग्रेसला विधानसभेत बहुमत मिळाले आणि मुस्लिम मतदारांमध्ये मुस्लिम लीगने आपला पाठिंबा मजबूत केला.
- मुस्लिम लीगने प्रथम या योजनेला मान्यता दिली. पण संविधान सभेत काँग्रेसचे बहुमत असल्याचे मुस्लिम लीगला कळल्यावर त्यांनी ही योजना नाकारली. म्हणून A सत्य आहे.
- 29 जुलै 1946 रोजी मुस्लिम लीगने मिशन प्लॅनचा स्वीकार मागे घेतला आणि थेट कृतीची घोषणा केली.
- मुस्लिम लीग 1946 मध्ये स्थापन झालेल्या अंतरिम सरकारमध्ये 26 ऑक्टोबर 1946 रोजी सामील झाली. म्हणून R सत्य आहे.
- (A) आणि (R) दोन्ही सत्य आहेत, परंतु (R) हे (A) चे योग्य स्पष्टीकरण नाही.
Last updated on Jun 21, 2025
-> UPPCS Mains Admit Card 2024 has been released on 19 May
-> UPPCS Mains Exam 2024 Dates have been announced on 26 May.
-> The UPPCS Prelims Exam is scheduled to be conducted on 12 October 2025.
-> Prepare for the exam with UPPCS Previous Year Papers. Also, attempt UPPCS Mock Tests.
-> Stay updated with daily current affairs for UPSC.
-> The UPPSC PCS 2025 Notification was released for 200 vacancies. Online application process was started on 20 February 2025 for UPPSC PCS 2025.
-> The candidates selected under the UPPSC recruitment can expect a Salary range between Rs. 9300 to Rs. 39100.