आपण जे अन्न खातो त्यातून मिळणारी ऊर्जा आपल्या शरीरात कोणत्या स्वरूपात साठवली जाते?

योग्य उत्तर ग्लायकोजेन आहे. 

Key Points

• ग्लायकोजेनेसिस:
  • जैवरासायनिक प्रक्रिया ज्यामध्ये ग्लुकोजचे यकृतातील ग्लायकोजेनमध्ये रूपांतर होते त्याला ग्लायकोजेनेसिस म्हणतात.
  • ही प्रक्रिया सुरू करण्यासाठी पेशीमध्ये जास्त प्रमाणात ग्लुकोज असणे आवश्यक आहे. ग्लुकोज हा प्रारंभिक रेणू आहे आणि ग्लायकोजेनेसिस प्रक्रियेद्वारे रूपांतरित होतो.
  • जेव्हा शरीरात ग्लुकोज सहज उपलब्ध नसते तेव्हा शरीर ग्लायकोजेनेसिस प्रक्रियेद्वारे ग्लायकोजेन तयार करते.
  • ही प्रक्रिया यकृतातील विश्रांतीच्या काळात सक्रिय होते आणि उच्च पातळीच्या ग्लुकोजच्या प्रतिसादात इन्सुलिनद्वारे देखील सक्रिय होते.
  • जेव्हा शरीराला जास्तीचे जेवण मिळते आणि रक्तातील ग्लुकोजचे प्रमाण जास्त असते तेव्हा स्वादुपिंड ग्लुकोज साठवण्यासाठी इन्सुलिन संप्रेरक सोडते.
  • मानवी शरीरातील मेद दीर्घकाळ उर्जेसाठी साठवली जाते परंतु ग्लायकोजेन मेदसारखे नसते.
  • जेव्हा रक्तातील ग्लुकोजची एकाग्रता कमी होते, तेव्हा ग्लायकोजेन साठे बहुतेक वेळा जेवणातून घेतले जातात.

Important Points

• ग्लायकोजेनोलिसिस:
  • ग्लायकोजेनोलिसिस म्हणजे ग्लायकोजेन रेणूचे ग्लुकोजमध्ये विघटन.
  • ग्लायकोजेनोलिसिस स्नायू आणि यकृत पेशींमध्ये होते जेव्हा जास्त ऊर्जा निर्माण करणे आवश्यक असते.
• ग्लुकोनोजेनेसिस:
  • ग्लुकोनोजेनेसिस जेवण दरम्यान जीवद्रव्य ग्लुकोजच्या गरजा पूर्ण करते.
  • ग्लुकोनोजेनेसिस यकृत आणि मूत्रपिंडांमध्ये होते. ग्लुकोनोजेनिक द्रव्यांमध्ये ग्लिसरॉल, लैक्टेट, प्रोपियोनेट आणि काही अमीनो आम्ल यांचा समावेश होतो.
• ग्लायकोलिसिस:
  • ग्लायकोलिसिस ही चयापचय प्रक्रिया आहे जी ऊर्जा निर्माण करण्यासाठी ग्लुकोजचे पायरुव्हिक आम्लमध्ये विघटन करते.
  • ही प्रक्रिया पेशी पेशीद्रव्याच्या सायटोसोलमध्ये होते. ग्लायकोलिसिस हा ऑक्सिजन-स्वतंत्र चयापचय मार्ग आहे.