लोकसभेच्या व्यवसाय सल्लागार समितीचे अध्यक्ष कोण असतात आहेत?

This question was previously asked in
SSC Steno Previous Paper 15 (Held on: 22 Dec 2020 Shift 1)
View all SSC Stenographer Papers >
  1. लोकसभेचे अध्यक्ष
  2. पंतप्रधान
  3. अर्थमंत्री
  4. भारताचे राष्ट्रपती

Answer (Detailed Solution Below)

Option 1 : लोकसभेचे अध्यक्ष
Free
SSC Steno 2022 Official Paper (Held On: 17 Nov 2022 Shift 1)
34.5 K Users
200 Questions 200 Marks 120 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

योग्य उत्तर लोकसभेचे अध्यक्ष आहे. 

  • लोकसभेची व्यवसाय सल्लागार समिती प्रथमच 14 जुलै 1952 रोजी अस्तित्वात आली.
    • यामध्ये लोकसभेच्या अध्यक्षासह 15 सदस्य असतात जे समितीचे पदसिद्ध अध्यक्ष म्हणून काम करतात आणि स्पीकरद्वारे सदस्य नामनिर्देशित केले जातात.
    • दरवर्षी जूनच्या पहिल्या आठवड्यात सभापतींनी स्थापन केलेली नवीन समिती पदभार स्वीकारते.
    • समितीची साधारणपणे प्रत्येक सत्राच्या सुरुवातीला आणि त्यानंतर गरजेनुसार बैठक होते.
  • लोकसभेचे अध्यक्ष हे पीठासीन अधिकारी आणि लोकांच्या घराचे सर्वोच्च अधिकार आहेत ज्याला संसदेचे कनिष्ठ सभागृह देखील म्हटले जाते.
    • लोकसभेचे पहिले सभापती गणेश वासुदेव मावळणकर होते आणि पहिल्या महिला सभापती मीरा कुमार होत्या .
    • लोकसभेचे विद्यमान अध्यक्ष ओम बिर्ला हे सुमित्रा महाजन यांच्यानंतर आले आहेत. (जानेवारी 2021)
    • स्पीकरचे मत निर्णायक असते म्हणजे एखाद्या विशिष्ट विषयावर मतदान करताना समानता असेल तरच वक्ता मतदान करू शकतो आणि त्याचे मत अंतिम निर्णयाकडे घेऊन जाते.
    • लोकसभा अध्यक्षांचा कार्यकाळ पाच वर्षांचा असतो.
  • खरे कार्यकारी अधिकार पंतप्रधानांकडे असतात.
    • पंतप्रधान मुदत तो / ती अध्यक्ष आनंद दरम्यान कार्यालय वस्तू निश्चित नाही.
    • जर पंतप्रधानांनी लोकसभेचा विश्वास गमावला तर त्यांनी/तिने राजीनामा द्यावा किंवा राष्ट्रपती त्यांना बडतर्फ करू शकतात.
    • भारताचे महाधिवक्ता, सॉलिसिटर जनरल ऑफ इंडिया, मंत्री इत्यादींच्या नियुक्तीसाठी पंतप्रधान राष्ट्रपतींना सल्ला देतात.
  • वित्त मंत्रालय हे भारतीय महसूल सेवा, भारतीय आर्थिक सेवा, भारतीय खर्च लेखा सेवा आणि भारतीय नागरी लेखा सेवा यांचे सर्वोच्च नियंत्रण प्राधिकरण आहे.
    • भारताचे पहिले अर्थमंत्री रामासामी कंडासामी षण्मुखम चेट्टी आहेत .
    • सध्याच्या अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन आहेत. (जानेवारी 2020)
  • अध्यक्ष देशातील देशाच्या प्रथम नागरिक मानले जाते म्हणजे मस्तक आहे.
    • राष्ट्रपतींकडे संरक्षण दलांची सर्वोच्च कमांड असते.
    • राष्ट्रपतींची निवड इलेक्टोरल कॉलेज नावाच्या पद्धतीने केली जाते ज्यामध्ये संसदेच्या दोन्ही सभागृहांचे म्हणजे लोकसभा आणि राज्यसभा आणि राज्यांच्या विधानसभांचे निवडून आलेले सदस्यच भाग घेऊ शकतात.
    • प्रत्येक 5 वर्षांनी राष्ट्रपती निवडला जातो परंतु त्या दरम्यान राष्ट्रपतींची इच्छा असल्यास तो/ती आपला राजीनामा उपराष्ट्रपतींना देऊ शकतो आणि जोपर्यंत नवीन राष्ट्रपती नियुक्त होत नाही तोपर्यंत उपराष्ट्रपती राष्ट्रपती म्हणून काम करतील. नवीन अध्यक्षाची नियुक्ती 6 महिन्यांच्या कालावधीत करणे आवश्यक आहे.
    • भारतीय राज्यघटनेचे उल्लंघन केल्याच्या कारणास्तव राष्ट्रपतींना महाभियोगाद्वारे पदावरून दूर केले जाऊ शकते.
    • जोपर्यंत नवीन अध्यक्ष निवडला जात नाही किंवा त्याला काढून टाकले जात नाही तोपर्यंत राष्ट्रपती आपल्या पदावर राहू शकतातमहाभियोग
    • आधीच राष्ट्रपती असलेली व्यक्ती पुन्हा निवडणुकीसाठी पात्र आहे.
    • राष्ट्रपतींना भारताचे सरन्यायाधीश आणि त्यांच्या अनुपस्थितीत सर्वोच्च न्यायालयाच्या वरिष्ठ न्यायाधीशांद्वारे शपथ किंवा प्रतिज्ञापत्र दिले जाते.
Latest SSC Stenographer Updates

Last updated on Jun 7, 2025

-> SSC Stenographer 2025 Notification is out for 261 Vacancies on the official website. All the aspiring candidates can apply online from 6th June 2025 to 26th June 2025 and pay the online fees. 

-> The Computer-Based Examination is scheduled to be conducted from 6th August 2025 to 11th August 2025 across multiple exam centres. 

-> The SSC has released the SSC Stenographer 2025 exam calendar for various exams including Stenographer 2025 Recruitment. As per the calendar, SSC Stenographer Application process will be active from 6th June 2025 to 26th June 2025. 

-> The selection process includes a Computer Based Test and a Skill Test.  

-> Attempt the SSC Stenographer Previous Years' Papers to enhance your preparation. Also, attempt the SSC Stenographer mock tests for practice.

More Committees and commissions Questions

More History, Politics and Economics of Education Questions

Get Free Access Now
Hot Links: teen patti gold teen patti neta teen patti joy apk