भारतीय राज्य घटनेच्या अनुसूचीअंतर्गत आदिवासींच्या खाणीसाठी खासगी पक्षांना जमीन हस्तांतरित करणे निरर्थक घोषित केले जाऊ शकते?

This question was previously asked in
Official UPSC Civil Services Exam 2019 Prelims Part A
View all UPSC Civil Services Papers >
  1. तिसरे अनुसूची
  2. पाचवी अनुसूची 
  3. नववी अनुसूची
  4. बारावी अनुसूची

Answer (Detailed Solution Below)

Option 2 : पाचवी अनुसूची 
Free
UPSC Civil Services Prelims General Studies Free Full Test 1
100 Qs. 200 Marks 120 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

योग्य उत्तर म्हणजे पर्याय 2 , म्हणजे पाचवी अनुसूची.

  • भारतीय राज्यघटना पाचव्या आणि सहाव्या अनुसूचीअंतर्गत शासन आदिवासी भागात स्वायत्तता प्रदान करते.
    • पाचव्या अनुसूचित विभाग आणि अनुसूचित जमातींचे प्रशासन आणि नियंत्रण संबंधित तरतुदी समाविष्ट आहेत.
    • सहाव्या अनुसूचित आसाम, मेघालय, त्रिपुरा आणि मिझोरम या राज्यांतील आदिवासींच्या प्रशासनाशी संबंधित तरतुदींचा समावेश आहे.
  • समता विरुद्ध आंध्र प्रदेश व राज्य राज्य (1997) च्या निर्णयानुसार सर्वोच्च न्यायालयाने घोषित केले की आदिवासींच्या खाणकामांसाठी खासगी पक्षांना हस्तांतरित करु नये. पाचव्या अनुसूचीअंतर्गत हे शून्य ठरते.
  • आदिवासी आणि आदिवासींच्या हक्कांच्या संरक्षणास वनहक्क अधिनियम 2006,द्वारे आणखी बळकटी मिळाली आहे ज्यात वनक्षेत्रातील आदिवासींच्या वैयक्तिक व समुदायाच्या हक्कांचे संरक्षण होते आणि त्यांचे विस्थापित झाल्यास त्यांच्या स्वतंत्र व पूर्वीच्या संमतीच्या अधिकाराचे आणि पुनर्वसन होते.

Latest UPSC Civil Services Updates

Last updated on Jul 3, 2025

-> UPSC Mains 2025 Exam Date is approaching! The Mains Exam will be conducted from 22 August, 2025 onwards over 05 days!

-> Check the Daily Headlines for 3rd July UPSC Current Affairs.

-> UPSC Launched PRATIBHA Setu Portal to connect aspirants who did not make it to the final merit list of various UPSC Exams, with top-tier employers.

-> The UPSC CSE Prelims and IFS Prelims result has been released @upsc.gov.in on 11 June, 2025. Check UPSC Prelims Result 2025 and UPSC IFS Result 2025.

-> UPSC Launches New Online Portal upsconline.nic.in. Check OTR Registration Process.

-> Check UPSC Prelims 2025 Exam Analysis and UPSC Prelims 2025 Question Paper for GS Paper 1 & CSAT.

-> UPSC Exam Calendar 2026. UPSC CSE 2026 Notification will be released on 14 January, 2026. 

-> Calculate your Prelims score using the UPSC Marks Calculator.

-> Go through the UPSC Previous Year Papers and UPSC Civil Services Test Series to enhance your preparation

More Local Government Questions

Hot Links: yono teen patti teen patti club teen patti rich