Question
Download Solution PDFश्रम ब्युरोने (Labour Bureau) केलेल्या 6व्या वार्षिक रोजगार-बेरोजगार सर्वेक्षणात (Annual Employment-Unemployment Survey) भारताचा एकूण बेरोजगारी दर किती नोंदवला गेला?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर 0.054 आहे.
मुख्य मुद्दे
- श्रम ब्युरोने (Labour Bureau) केलेल्या 6व्या वार्षिक रोजगार-बेरोजगार सर्वेक्षणानुसार (2016-17) भारताचा एकूण बेरोजगारी दर 5.4% (0.054) नोंदवला गेला.
- या सर्वेक्षणानुसार, पुरुषांपेक्षा (4.0%) स्त्रियांमध्ये बेरोजगारीचा दर (8.7%) जास्त असल्याचे दिसून आले.
- ग्रामीण बेरोजगारी 5.1% होती, तर शहरी बेरोजगारी थोडी जास्त म्हणजे 5.8% होती.
- या सर्वेक्षणाचा उद्देश रोजगार पद्धती, कामगार शक्तीचा सहभाग आणि विविध लोकसांख्यिकीय विभागांमधील बेरोजगारीच्या ट्रेंड्सबद्दल सखोल माहिती देणे हा होता.
- भारतातील रोजगाराच्या आव्हानांना सामोरे जाण्यासाठी धोरण निर्मितीसाठी हा अहवाल एक महत्त्वाचा स्रोत मानला जातो.
अतिरिक्त माहिती
- बेरोजगारी दर:
- याचा अर्थ, कामगार शक्तीमधील अशा व्यक्तींची टक्केवारी, ज्यांना सक्रियपणे काम शोधूनही रोजगार मिळत नाही.
- बेरोजगारीचे संरचनात्मक, घर्षणजन्य, चक्रीय आणि हंगामी बेरोजगारी असे प्रकार आहेत.
- श्रम ब्युरो सर्वेक्षण:
- श्रम आणि रोजगार मंत्रालयाच्या अंतर्गत, श्रम ब्युरो (Labour Bureau) भारतातील रोजगार आणि बेरोजगारीच्या ट्रेंड्सचे मूल्यांकन करण्यासाठी ही सर्वेक्षणे करते.
- कामगार बाजारातील आव्हाने ओळखण्यासाठी आणि पुरावा-आधारित धोरणे तयार करण्यासाठी ही सर्वेक्षणे महत्त्वाची आहेत.
- नियतकालिक कामगार शक्ती सर्वेक्षण (PLFS):
- 2017-18 पासून, राष्ट्रीय सांख्यिकी कार्यालयाने (NSO) PLFS द्वारे श्रम ब्युरो सर्वेक्षणांची जागा घेतली आहे, ज्यामुळे अधिक चांगला आणि वारंवार कामगार बाजार डेटा उपलब्ध होतो.
- PLFS शहरी भागांसाठी त्रैमासिक अंदाज आणि ग्रामीण व शहरी दोन्ही क्षेत्रांसाठी वार्षिक अंदाज प्रदान करते.
- कामगार शक्ती सहभाग दर (LFPR):
- हे कामगार वयोगटातील लोकसंख्येची टक्केवारी आहे, जे एकतर नोकरीवर आहेत किंवा सक्रियपणे रोजगार शोधत आहेत.
- भारताचा LFPR ऐतिहासिकदृष्ट्या कमी राहिला आहे, विशेषतः स्त्रियांसाठी, विविध सामाजिक, आर्थिक आणि सांस्कृतिक घटकांमुळे.
- धोरणात्मक हस्तक्षेप:
- भारत सरकारने बेरोजगारीला सामोरे जाण्यासाठी आणि कौशल्य विकासाला चालना देण्यासाठी मनरेगा (MGNREGA), स्किल इंडिया (Skill India) आणि स्टार्टअप इंडिया (Start-Up India) यांसारख्या योजना सुरू केल्या आहेत.
- या उपक्रमांचा उद्देश रोजगार संधी उपलब्ध करून देणे आणि तरुणांमध्ये उद्योजकतेला प्रोत्साहन देणे हा आहे.
Last updated on Jul 19, 2025
-> RRB NTPC Under Graduate Exam Date 2025 has been released on the official website of the Railway Recruitment Board.
-> The RRB NTPC Admit Card will be released on its official website for RRB NTPC Under Graduate Exam 2025.
-> CSIR NET City Intimation Slip 2025 Out @csirnet.nta.ac.in
-> HSSC CET Admit Card 2025 has been released @hssc.gov.in
-> Candidates who will appear for the RRB NTPC Exam can check their RRB NTPC Time Table 2025 from here.
-> The RRB NTPC 2025 Notification released for a total of 11558 vacancies. A total of 3445 Vacancies have been announced for Undergraduate posts like Commercial Cum Ticket Clerk, Accounts Clerk Cum Typist, Junior Clerk cum Typist & Trains Clerk.
-> A total of 8114 vacancies are announced for Graduate-level posts in the Non-Technical Popular Categories (NTPC) such as Junior Clerk cum Typist, Accounts Clerk cum Typist, Station Master, etc.
-> Prepare for the exam using RRB NTPC Previous Year Papers.
-> Get detailed subject-wise UGC NET Exam Analysis 2025 and UGC NET Question Paper 2025 for shift 1 (25 June) here
->Bihar Police Driver Vacancy 2025 has been released @csbc.bihar.gov.in.