अभिप्रेरण आणि अध्ययन याविषयी खालीलपैकी कोणते विधान बरोबर आहे?

This question was previously asked in
CTET Feb 2016 Paper 2 Social Studies (L - I/II: Hindi/English/Sanskrit)
View all CTET Papers >
  1. अध्ययनाअभिप्रेरणाची कोणतीही भूमिका नसते.
  2. जेव्हा विद्यार्थी बाह्य पारितोषिके वापरून प्रेरित होतात तेव्हाच अध्ययन प्रभावी ठरते.
  3. अध्ययन तेव्हाच प्रभावी होते जेव्हा विद्यार्थ्यांमध्ये आंतरिक अभिप्रेरण असते - आतून शिकण्याची इच्छा असते.
  4. अध्ययन तेव्हाच प्रभावी होते जेव्हा विद्यार्थी बाह्यागत प्रेरित असतात - बाह्य घटकांनी प्रेरित असतात.

Answer (Detailed Solution Below)

Option 3 : अध्ययन तेव्हाच प्रभावी होते जेव्हा विद्यार्थ्यांमध्ये आंतरिक अभिप्रेरण असते - आतून शिकण्याची इच्छा असते.
Free
CTET CT 1: TET CDP (Development)
73.3 K Users
10 Questions 10 Marks 8 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

अभिप्रेरण हे कारण, प्रोत्साहन, उत्साह किंवा अभिरुचि म्हणून परिभाषित केले जाते ज्यामुळे विशिष्ट कृती किंवा विशिष्ट वर्तन होते. अभिप्रेरण हा स्व-आकलन आणि अध्ययनाचा एक महत्त्वाचा घटक आहे.

हे फक्त कृतीचे कारण आहे आणि जे वर्तनाला उद्देश आणि दिशा देते. अभिप्रेरणाचे दोन प्राथमिक प्रकार आहेत, आंतरिक अभिप्रेरण आणि बाह्य अभिप्रेरण.

Key Points

  • आंतरिक अभिप्रेरण: क्रियाकलाप आणि ध्येयाचा उच्च संबंध आहे. अशा परिस्थितीत, आपण म्हणतो, व्यक्ती आंतरिकरित्या अभिप्रेरित आहे. कुतूहल, स्वारस्य किंवा सिद्धीची भावना हे बाह्य शक्तींना प्रतिसाद देण्याऐवजी आंतरिक (अंतर्गत) अभिप्रेरणचे स्रोत आहेत असे संज्ञानात्मक मत आहे.
    • क्रिया आणि ध्येय यांच्यातील थेट संबंधामुळे आंतरिक अभिप्रेरण क्रिया नेहमीच पुरस्कृत केले जाईल. यामुळे क्रियाकलाप करण्यासाठी सतत प्रेरणा मिळते.
    • क्रिया करताना अनुभवलेल्या आनंदाचा घटक प्रत्यक्षात क्रिया टिकवून ठेवतो. आपल्या छंदांचा पाठपुरावा जे आपल्याला आनंद देतात ते देखील आंतरिक अभिप्रेरणाची उदाहरणे आहेत.
    • क्रिया आणि ध्येय यांच्यातील उच्च संबंधांमुळे आंतरिक अभिप्रेरण स्थिर राहते.
    • एक आंतरिकरित्या अभिप्रेरित व्यक्ती समस्येच्या निराकरणासाठी कार्य करेल कारण समाधान शोधण्याचे आव्हान आनंदाची भावना प्रदान करते. कोणत्याही परिस्थितीत ती व्यक्ती कार्य करत नाही कारण त्यात काही पारितोषिक सामील असते, जसे की बक्षीस, प्रदान किंवा विद्यार्थ्यांच्या बाबतीत, श्रेणी.
    • आव्हाने निश्चित करणे, अभिरुचि आणि हेतू या आंतरिक अभिप्रेरण वाढवण्याच्या काही पद्धती आहेत.

Hint

  • बाह्य अभिप्रेरण म्हणजे पारितोषिक मिळवून किंवा शिक्षा टाळून निदेशित केलेले वर्तन.
  • बाह्य पुरस्कारामुळे तात्पुरती प्रेरणा मिळते.

म्हणूनच, आपण असा निष्कर्ष काढू शकतो की जेव्हा विद्यार्थ्यांमध्ये आंतरिक अभिप्रेरण असते - आतून शिकण्याची इच्छा असते तेव्हाच शिकणे प्रभावी होते.

Latest CTET Updates

Last updated on Apr 30, 2025

-> The CTET 2025 Notification (July) is expected to be released anytime soon.

-> The CTET Exam Date 2025 will also be released along with the notification.

-> CTET Registration Link will be available on ctet.nic.in.

-> CTET is a national-level exam conducted by the CBSE to determine the eligibility of prospective teachers.  

-> Candidates can appear for CTET Paper I for teaching posts of classes 1-5, while they can appear for CTET Paper 2 for teaching posts of classes 6-8.

-> Prepare for the exam with CTET Previous Year Papers and CTET Test Series for Papers I &II.

Get Free Access Now
Hot Links: teen patti gold download teen patti master game teen patti pro