Question
Download Solution PDFईस्ट इंडिया कंपनी आणि जमीनदार यांच्यातील महसूल निश्चित करण्यासाठी 1793 मध्ये कोणी कायमधारा पद्धत धोरण आणले होते?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFलॉर्ड कॉर्नवॉलिस हे योग्य उत्तर आहे.
Key Points
- कायमधारा पद्धत:
- 1793 साली, लॉर्ड कॉर्नवॉलिसने हे धोरण आणले होते.
- बंगाल, बिहार, ओडिशा, बनारस, इ . एकूण 19% ब्रिटिश भारत त्याखाली होता.
- या प्रणालीला केवळ एक मालकी तयार करायची होती.
- त्यामुळे सरकारशी एकनिष्ठ राहणाऱ्या जमिनदारांना मालकी देण्यात आली होती.
- ती वंशपरंपरागत मालकी होती.
- यामुळे इंग्रजांना महसूल गोळा करणे सोपे झाले. इंग्रजांना 11/10 वा भाग दिला जात असे; तर उर्वरित जमीनदारांकडे राहत असे.
Additional Information
- लॉर्ड रिपन (1880-1884):-
- याच्या कार्यकाळात ठराव मंजूर झाल्याने त्याला स्थानिक स्वराज्य संस्थेचे जनक म्हणून ओळखले जाते.
- याच्या काळात पहिला कारखाना कायदा (1881) पारित करण्यात आला, ज्याने सात वर्षांखालील बालकांना काम करण्यास आणि 12 वर्षाखालील बालकांसाठी मर्यादित संख्येने काम करण्यास प्रतिबंध केला गेला.
- त्याने नागरी सेवांसाठीची वयाची अट 18 वर्षांवरून 21 वर्षे केली होती.
- त्याने व्हर्नाक्युलर प्रेस कायदा रद्द केला आणि वृत्तपत्र स्वातंत्र्याला परवानगी दिली होती.
- लॉर्ड मेयोच्या नेतृत्वाखाली सुरू करण्यात आलेले आर्थिक विकासाचे धोरण त्याने पुढे कायम ठेवले होते.
- लॉर्ड वेलस्ली:-
- 1798 ते 1805 दरम्यान, त्याने भारताचे गव्हर्नर-जनरल म्हणून काम पाहिले होते.
- तो ऑर्थर वेलेस्लीचा भाऊ होता, वेलिंग्टनचा पहिला ड्यूक, ज्याने वॉटरलूच्या लढाईत नेपोलियनचा पराभव केला होता.
- तैनाती फौज प्रणाली, आधुनिक कर प्रणालीचा परिचय आणि अनेक शैक्षणिक व सांस्कृतिक संस्थांच्या स्थापनेसाठी तो ओळखला जातो.
- लॉर्ड विल्यम बेंटिक:-
- हा एक ब्रिटिश सैनिक आणि राजकारणी होता, ज्याने 1828 ते 1835 दरम्यान भारताचे गव्हर्नर-जनरल म्हणून काम पाहिले होते.
- लॉर्ड बेंटिंकच्या प्रमुख कामगिरीमध्ये सतीप्रथा आणि इतर अनिष्ट सामाजिक प्रथा रद्द करणे, भारतात इंग्रजी शिक्षण प्रणाली स्थापित करणे, भारतीयांसाठी न्यायिक पदे खुली करणे, पोलिस यंत्रणेत सुधारणा करणे आणि रस्ते व दळणवळण सुधारणे यांचा समावेश आहे.
Last updated on Jun 26, 2025
-> The Staff selection commission has released the SSC CHSL Notification 2025 on its official website on 23rd June 2025.
-> The SSC CHSL Apply Online 2025 has been started and candidates can apply online on or before 18th July.
-> The SSC has released the SSC CHSL exam calendar for various exams including CHSL 2025 Recruitment. As per the calendar, SSC CHSL Application process will be active from 23rd June 2025 to 18th July 2025.
-> The SSC CHSL is conducted to recruit candidates for various posts such as Postal Assistant, Lower Divisional Clerks, Court Clerk, Sorting Assistants, Data Entry Operators, etc. under the Central Government.
-> The SSC CHSL Selection Process consists of a Computer Based Exam (Tier I & Tier II).
-> To enhance your preparation for the exam, practice important questions from SSC CHSL Previous Year Papers. Also, attempt SSC CHSL Mock Test.
-> The UGC NET Exam Analysis 2025 for the exam conducted on June 25 is out.