Question
Download Solution PDFभारतीय राज्यघटनेतील मूलभूत कर्तव्ये कोणत्या देशातून स्वीकारली आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर USSR (आताचे रशिया) आहे.
Key Points
- भारतीय राज्यघटनेतील मूलभूत कर्तव्ये 1976 मध्ये 42 व्या दुरुस्ती अधिनियमाद्वारे जोडण्यात आली.
- ही कर्तव्ये पूर्वीच्या USSR च्या संविधानाने प्रेरित होती.
- 1977 च्या सोव्हिएत राज्यघटनेत नागरिकांचे मूलभूत हक्क आणि कर्तव्ये यांचा एक अध्याय होता, ज्यामध्ये राज्यघटना आणि कायद्यांचा आदर करणे, देशाचे रक्षण करणे आणि समाजाच्या भल्यासाठी प्रामाणिकपणे कार्य करणे यासारख्या कर्तव्यांचा समावेश होता.
- नागरिकांमध्ये जबाबदारीची आणि देशभक्तीची भावना वाढवण्यासाठी आणि इतरांच्या हक्कांचे उल्लंघन होणार नाही याची खात्री करण्यासाठी भारतीय राज्यघटनेच्या मूलभूत कर्तव्यांचा समावेश करण्यात आला होता.
- संयुक्त राष्ट्र अमेरिकामध्ये हक्कांचे विधेयक आहे ज्यात मूलभूत अधिकारांचा समावेश आहे, परंतु कर्तव्ये नाहीत.
- जर्मनीच्या राज्यघटनेत मूलभूत अधिकारांची सूची आहे, परंतु कर्तव्ये नाहीत.
- ब्रिटनमध्ये मूलभूत कर्तव्यांचा समावेश असलेली लिखित राज्यघटना नाही .
Additional Information
- भारतीय राज्यघटनेत मूलभूत कर्तव्यांची संकल्पना अद्वितीय आहे.
- जगातील इतर कोणत्याही राज्यघटनेत नागरिकांच्या कर्तव्यांची अशी सूची नाही.
- राज्यघटना दुरुस्तीच्या प्रश्नाचा अभ्यास करण्यासाठी 1976 मध्ये स्थापन करण्यात आलेल्या स्वरण सिंग समितीच्या शिफारशींच्या आधारे भारतीय राज्यघटनेत मूलभूत कर्तव्ये जोडण्यात आली.
- भारतीय राज्यघटनेच्या भाग IV-A मध्ये मूलभूत कर्तव्ये जोडण्यात आली होती, जो राज्यघटनेचा गैर-न्याययोग्य भाग आहे.
- याचा अर्थ नागरिकांनी कर्तव्ये न पाळल्याबद्दल त्यांना शिक्षा होऊ शकत नाही, परंतु त्यांनी स्वेच्छेने त्यांचे पालन करणे अपेक्षित आहे.
- नागरिकांचे हक्क आणि कर्तव्ये यांचा समतोल साधण्यासाठी भारतीय राज्यघटनेत मूलभूत कर्तव्ये जोडण्यात आली.
- भारतीय राज्यघटनेत मूलभूत हक्कांची सूची आधीच होती, पण नागरिकांचेही राष्ट्र आणि समाजाप्रती कर्तव्य असल्याचे जाणवले.
Last updated on Jul 8, 2025
-> The Staff Selection Commission released the SSC GD 2025 Answer Key on 26th June 2025 on the official website.
-> The SSC GD Notification 2026 will be released in October 2025 and the exam will be scheduled in the month of January and February 2026.
-> Now the total number of vacancy is 53,690. Previously, SSC GD 2025 Notification was released for 39481 Vacancies.
-> The selection process includes CBT, PET/PST, Medical Examination, and Document Verification.
-> The candidates who will be appearing for the 2026 cycle in the exam must attempt the SSC GD Constable Previous Year Papers. Also, attempt SSC GD Constable Mock Tests.