Question
Download Solution PDFशिक्षणातील समावेशास प्रोत्साहन देण्यासाठी खालीलपैकी कोणता अडथळा ठरतो?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFसर्वसमावेशक शिक्षण मूलत: शैक्षणिक तत्त्वज्ञानाचा संदर्भ देते की अपंग विद्यार्थ्यांना त्यांच्या वयोगटातील इतर विद्यार्थ्यांप्रमाणेच वर्गातील वातावरणात ठेवले पाहिजे ज्यांना विशेष गरजा नसतात.
- सर्वसमावेशक शिक्षण हे खऱ्या अर्थाने सर्व मुलांच्या गरजा पूर्ण करणारी शिक्षण व्यवस्था निर्माण करण्याची प्रक्रिया आहे.
Key Pointsसर्वसमावेशक शिक्षणात मुलांच्या समावेशात अडथळे:
- समाविष्ट करण्यासाठी असंख्य अडथळे आहेत: वास्तुकला, इमारती, वाहतूक आणि मनोरंजनाच्या जागा यांमधील अडथळे आहेत. आम्ही निरोगी शिक्षक आणि विद्यार्थी लक्षात घेऊन शैक्षणिक संस्था तयार करतो, जे लायब्ररी किंवा वर्गात जाण्यासाठी पायऱ्या चढू शकतात. स्थापत्यशास्त्रातील हा अडथळा कदाचित आपल्या सक्षम वृत्तीतील अडथळ्यांमुळे उद्भवतो.
- अपंगत्वाचे सामाजिक मॉडेल सहसा समाजात आवश्यक बदलांवर लक्ष केंद्रित करते.
- सर्वसमावेशक शिक्षणाच्या अडथळ्यामध्ये पालकांचा प्रतिकार हा एक मजबूत घटक आहे.
- मुलांच्या समावेशावर परिणाम करणाऱ्या इतर घटकांमध्ये मोठा वर्ग आकार, विस्तृत अभ्यासक्रम सामग्री, अपंगांना हाताळण्यासाठी जागरूकतेचा अभाव, कठोर अभ्यासक्रम आणि कालमर्यादा यांचा समावेश होतो.
- अपंग लोकसंख्येच्या समावेशासाठी तयार केलेल्या तरतुदी आणि धोरणांशी संबंधित समस्यांबद्दल जागरूकता सामान्य शिक्षकांमध्ये फारच कमी दिसते.
- अपंग मुलांचा नियमित शाळांमध्ये समावेश करण्याच्या दृष्टीकोनात्मक अडथळ्यांमध्ये अपंग व्यक्तींबद्दल आणि त्यांच्या शालेय शिक्षणाबद्दल नकारात्मक वृत्ती समाविष्ट आहे.
अशा प्रकारे सर्वसमावेशक शिक्षणाला चालना देण्यासाठी दुर्गम इमारत हा विद्यार्थ्यांसाठी मोठा अडथळा आहे.
Hint
- समानतेचे तत्त्व हे सर्वसमावेशक शिक्षणाचे मुख्य वैशिष्ट्य आहे, जेथे सर्व विद्यार्थ्यांना समान वागणूक दिली जाते आणि समान संधी प्रदान केल्या जातात.
- सहानुभूतीपूर्ण संस्कृती, लवचिक वातावरण आणि विद्यार्थ्यांच्या क्षमतेवर आधारित अभ्यासक्रम ही सर्वसमावेशक शिक्षणाची प्रमुख वैशिष्ट्ये आहेत.
Last updated on Apr 30, 2025
-> The CTET 2025 Notification (July) is expected to be released anytime soon.
-> The CTET Exam Date 2025 will also be released along with the notification.
-> CTET Registration Link will be available on ctet.nic.in.
-> CTET is a national-level exam conducted by the CBSE to determine the eligibility of prospective teachers.
-> Candidates can appear for CTET Paper I for teaching posts of classes 1-5, while they can appear for CTET Paper 2 for teaching posts of classes 6-8.
-> Prepare for the exam with CTET Previous Year Papers and CTET Test Series for Papers I &II.