सिंधू संस्कृतीच्या खालीलपैकी कोणत्या ठिकाणी नौनिर्मितीस्थान सापडले?

This question was previously asked in
SSC GD Constable Memory Based Test (25 Jan 2023 Shift 1)
View all SSC GD Constable Papers >
  1. चहुंदारो
  2. लोथल
  3. कलिबंगन
  4. बनावली

Answer (Detailed Solution Below)

Option 2 : लोथल
Free
SSC GD General Knowledge and Awareness Mock Test
3.3 Lakh Users
20 Questions 40 Marks 10 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

योग्य उत्तर लोथल आहे. 

Key Points

  • लोथलमध्ये नौनिर्मितीस्थान सापडले होते.
  • महत्त्वाच्या स्थळांची त्यांच्या वैशिष्ट्यांसह यादी::

 

हडप्पा (पाकिस्तान)

रावी नदीच्या काठावर वसलेले आहे.
1921 मध्ये दयाराम साहिनी यांनी शोधून काढले.

  • पहिल्यांदा शोधलेले स्थळ
  • 6 धान्य कोठारांच्या 2 पंक्ती
  • मानवी शरीरशास्त्रातील वालुकाष्माचे पुतळे
  • बैलगाड्या
  • ताबूत दफन
मोहेंजोदारो (पाकिस्तान) सिंधू नदीच्या काठावर वसलेले आहे.
आर डी बॅनर्जी यांनी 1922 मध्ये सिंधच्या लारकाना जिल्ह्यात शोधून काढले.
मोहेंजोदारो म्हणजे "मृतांचा पर्वत".
सिंधचे मरुद्यान असेही म्हणतात.
  • भव्य न्हाणीघर (सर्वात मोठे विटांचे काम)
  • भव्य धान्याचे कोठार (सर्वात मोठी इमारत)
  • प्रभावी जलनिस्सारण व्यवस्था
  • नृत्य करणाऱ्या मुलीची कांस्य प्रतिमा
  • स्टॅटाइट दाढी असलेल्या माणसाची प्रतिमा
  • विणलेल्या कापसाचा तुकडा
  • पशुपतीचा शिक्का
  • विहिरीच्या पायऱ्यांवरचा सांगाडा
चंहुदारो (पाकिस्तान) सिंधू नदीच्या काठावर वसलेले आहे.
एन.जी.मजुमदार यांनी शोधून काढले.
  • भारताचे लँकेशायर
  • किल्ला नसलेले एकमेव शहर
  • बांगड्यांचा कारखाना
  • मण्यांचा कारखाना

धोलावीरा (गुजरात)

कच्छच्या रणात लुनी नदीच्या काठावर वसलेले आहे.
जे.पी.जोशी यांनी शोधून काढले.

  • विशेष पाणी व्यवस्थापन.

बाणावली (फतेहाबाद)

घग्गर नदीच्या काठावर वसलेले आहे
आरएस बिश्त यांनी शोधून काढला.

  • घोड्याची हाडे
  •  मणी
  •  बार्ली

राखीगढ़ी (हिसार)
घग्गर नदीच्या काठावर वसलेले आहे.

वसंत शिंदे यांनी शोधून काढले.

 

  • सिंधू संस्कृतीतील सर्वात मोठे स्थळ
सुतकागेंडोर (पाकिस्तान)
बलुचिस्तानमध्ये दस्त नदीवर .
  • हरप्पा आणि बेबलोन यांच्यामध्ये वसलेले आहे.

लोथल(गुजरात)

भोगवा नदीच्या तीरावर वसले आहे.

  • येथे कृत्रिम विटांचे नौनिर्मितीस्थान आहे.
  • येथे सर्वात आधी तांदळाची लागवड झाल्याचे पुरावे आहेत.
  • हे शहर सिंधू खोऱ्यातील लोकांसाठी बंदर म्हणून काम करत होते.


Additional Information

  • सिंधू संस्कृती सध्याच्या ईशान्य अफगाणिस्तानपासून पाकिस्तान आणि उत्तर-पश्चिम भारतापर्यंत पसरली होती.
  • घग्गर-हाकरा नदी आणि सिंधू नदीच्या खोऱ्यात या संस्कृतीचा विकास झाला.
  • सिंधू संस्कृती ही जगातील चार प्राचीन संस्कृतींपैकी एक आहे.
  • यास हडप्पा सभ्यता म्हणूनही ओळखले जाते आणि ही संस्कृती जाळीदार प्रणालीवर आधारित संघटित नियोजनासाठी प्रसिद्ध आहे.

लक्षात ठेवण्यासारख्या महत्त्वाच्या बाबी.

  • सामाजिक वैशिष्ट्ये:-
  • सिंधू संस्कृती हे भारतातील पहिले शहरीकरण होते.
  • यात सुनियोजित जलनिस्सारन व्यवस्था, जाळीदार प्रणाली आणि नगर रचना अस्तित्वात होती.
  • या समाजात समानता लाभली होती.
  • धार्मिक तथ्ये :-
  • मातृदेवी किंवा शक्ती ही मातृदेवता होती.
  • योनी उपासना आणि निसर्गपूजा अस्तित्वात होती.
  • ते  पिंपळासारख्या झाडांची पूजा करत होते.
  • त्यांनी हवन कुंड नावाची अग्निपूजा देखील केलेली आढळते.
  • पशुपती महादेव हे प्राण्यांचे अधिपती म्हणून ओळखले जातात.
  • सिंधू संस्कृतीतील लोक एकशिंगी आणि बैलासारख्या प्राण्यांची पूजा करत.
  • आर्थिक तथ्ये:-
  • सिंधू संस्कृती ही शेतीवर आधारित होती.
  • या काळात व्यापार आणि वाणिज्याची भरभराट झाली.
  • लोथल येथे नौनिर्माणस्थळ सापडले आहे.
  • येथे आयात निर्यात होत होती.
  • येथे कापसाचे उत्पादन होत होते.
  • लोथल येथे हडप्पा संस्कृतीतील वजने व मापे आढळून आलेली आहेत.
  • वजने ही आकारात सामान्यतः घनरूप होती आणि ती चुनखडी, स्टीटाइट इ.पासून बनलेली होती.
Latest SSC GD Constable Updates

Last updated on Jun 6, 2025

-> The SSC GD Notification 2026 will be released in October 2025 and the exam will be scheduled in the month of January and February 2026.

-> The SSC GD Merit List is expected to be released soon by the end of April 2025.

-> Previously SSC GD Vacancy was increased for Constable(GD) in CAPFs, SSF, Rifleman (GD) in Assam Rifles and Sepoy in NCB Examination, 2025. 

-> Now the total number of vacancy is 53,690. Previously, SSC GD 2025 Notification was released for 39481 Vacancies. 

-> The SSC GD Constable written exam was held on 4th, 5th, 6th, 7th, 10th, 11th, 12th, 13th, 17th, 18th, 19th, 20th, 21st and 25th February 2025. 

-> The selection process includes CBT, PET/PST, Medical Examination, and Document Verification.

-> The candidates who will be appearing for the 2025 cycle in the exam must attempt the SSC GD Constable Previous Year Papers. Also, attempt SSC GD Constable Mock Tests.  

-> UPSC Prelims Result 2025 Date Out soon @https://upsconline.nic.in/

More Prehistoric period Questions

Get Free Access Now
Hot Links: teen patti gold teen patti rummy teen patti joy mod apk teen patti gold apk teen patti all game