Question
Download Solution PDFखालीलपैकी कोणत्या घटनादुरुस्ती अधिनियमाने भारतीय राज्यघटनेच्या अनुच्छेद 21 A अंतर्गत शिक्षणाचा अधिकार हा मूलभूत अधिकार बनवला?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDF86 वा दुरुस्ती अधिनियम, 2002 हे योग्य उत्तर आहे.Key Points
- 2002 मध्ये भारतीय राज्यघटनेतील 86 व्या घटनादुरुस्तीने मूलभूत अधिकार म्हणून शिक्षणाचा अधिकार प्रदान केला.
- 6-14 वयोगटातील मुलांसाठी शिक्षणाचा अधिकार हा मूलभूत अधिकार बनवणारा एक नवीन अनुच्छेद 21A जोडला गेला.
- राज्य धोरणांच्या निर्देशक तत्त्वाच्या अनुच्छेद 45 मध्ये बदल करण्यात आले.
- त्‍याने 6 वर्षांच्‍या आतील सर्व मुलांच्या शिक्षणाला राज्य धोरणांचे निर्देशक तत्त्व (DPSP) बनवले आहे.
- त्यामुळे मुलांना शिक्षणाची संधी देणे हे मुलांच्या पालकांचे मूलभूत कर्तव्य बनले.
Additional Information
| दुरुस्ती क्रमांक | नाव | वर्ष | तपशील |
|---|---|---|---|
| पहिली दुरुस्ती | संविधान (पहिली दुरुस्ती) अधिनियम, 1951 | 1951 | सरकार आणि सार्वजनिक अधिकारी यांच्यावर टीका टाळण्यासाठी भाषण आणि अभिव्यक्ती स्वातंत्र्यावर बंधने जोडली. |
| 24वी दुरुस्ती Amendment | संविधान (चोविसावी दुरुस्ती) अधिनियम, 1971 | 1971 | संविधानात सुधारणा करण्याचा संसदेचा अधिकार मूलभूत अधिकारांद्वारे प्रतिबंधित नाही याची खात्री केली. |
| 42वी दुरुस्ती | संविधान (बेचाळीसावी दुरुस्ती) अधिनियम, 1976 | 1976 | प्रस्तावनेमध्ये "धर्मनिरपेक्ष" शब्दाचा समावेश आणि कार्यकारी अधिकारांचा विस्तार यासह महत्त्वपूर्ण बदल घडवून आणले. |
| 44वी दुरुस्ती | संविधान (चव्वेचाळीसावी दुरुस्ती) अधिनियम, 1978 | 1978 | आणीबाणीच्या काळात कमी करण्यात आलेले काही मूलभूत अधिकार पुनर्संचयित केले. |
| 73वी दुरुस्ती | संविधान (चव्वेचाळीसावी दुरुस्ती) अधिनियम, 1992 | 1992 | पंचायत राज संस्थांना घटनात्मक मान्यता आणि ग्रामीण भागात स्थानिक स्वराज्य संस्थांचे सक्षमीकरण . |
| 74वी दुरुस्ती | संविधान (चौऱ्याहत्तरावी दुरुस्ती) अधिनियम, 1992 | 1992 | महानगरपालिकांना नागरी स्थानिक संस्था म्हणून मान्यता दिली आणि त्यांना घटनात्मक दर्जा दिला. |
| 86वी दुरुस्ती | संविधान (शहाऐंशीवी दुरुस्ती) अधिनियम, 2002 | 2002 | 6 ते 14 वयोगटातील मुलांसाठी शिक्षण हा मूलभूत अधिकार बनवला, ज्याला शिक्षणाचा अधिकार (RTE) म्हणून ओळखले जाते. |
| 97वी दुरुस्ती | संविधान (सत्त्याण्णवावी दुरुस्ती) अधिनियम, 2011 | 2011 | अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमातींसाठी विधानसभेतील जागा आणखी 10 वर्षांसाठी राखीव ठेवण्याच्या तरतुदी आणल्या. |
| 101वी दुरुस्ती | संविधान (एकशे एकवी दुरुस्ती) अधिनियम, 2016 | 2016 | अनेक अप्रत्यक्ष करांची जागा घेणारी सर्वसमावेशक अप्रत्यक्ष कर प्रणाली, वस्तू आणि सेवा कर (GST) सादर केला. |
| 103वी दुरुस्ती | संविधान (एकशे तीनवी दुरुस्ती) अधिनियम, 2019 | 2019 | आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांसाठी (EWS) उच्च शिक्षण संस्था आणि सार्वजनिक नोकऱ्यांमध्ये जागांचे आरक्षण प्रदान केले. |
Last updated on May 28, 2025
-> The SSC has released the SSC CHSL exam calendar for various exams including CHSL 2025 Recruitment. As per the calendar, SSC CHSL Application process will be active from 23rd June 2025 to 18th July 2025.
-> The Exam Date for the SSC CHSL 2025 will be from 8th September 2025 to 18th September, 2025.
-> The SSC CHSL is conducted to recruit candidates for various posts such as Postal Assistant, Lower Divisional Clerks, Court Clerk, Sorting Assistants, Data Entry Operators, etc. under the Central Government.
-> The SSC CHSL Selection Process consists of a Computer Based Exam (Tier I & Tier II).
-> To enhance your preparation for the exam, practice important questions from SSC CHSL Previous Year Papers. Also, attempt SSC CHSL Mock Test.