घरगुती कामांसाठी लागणाऱ्या गरम पाण्यासाठी खालीलपैकी कोणती नैसर्गिक प्रणाली वापरली जाते?

घरगुती कामांसाठी लागणाऱ्या गरम पाण्यासाठी सौर-औष्णिक ही नैसर्गिक प्रणाली वापरली जाते.

 Key Pointsसौर-औष्णिक प्रणाली या पाणी गरम करण्यासाठी सूर्याच्या उष्णतेचा वापर करतात. हे विविध तंत्रज्ञान वापरून केले जाऊ शकते, यात समावेश होतो:

• फ्लॅट-प्लेट संग्राहक: हे संग्राहक सामान्यत: तांबे किंवा अ‍ॅल्युमिनियमचे बनलेले असतात आणि त्यांच्यावर काळे आवरण असते जे सूर्याची उष्णता शोषून घेते. संग्राहकामधून जाताना पाणी गरम होते.
• निर्वातीत नलिका संग्राहक: हे संग्राहक दोन काचेच्या नलिकांचे बनलेले असतात, ज्या निर्वातीत नलिका असतात. यामुळे उष्णतेची हानी कमी होण्यास मदत होते आणि ते संग्राहकांना अधिक कार्यक्षमतेने कार्य करू देतात.
• संकेंद्रित सौर औष्णिक प्रणाली: या प्रणालींमध्ये सूर्याची उष्णता ग्राहीवर केंद्रित करण्यासाठी आरशांचा वापर केला जातो. ग्राहीमध्ये एक द्रव असतो जो सूर्याच्या उष्णतेने गरम होतो. गरम झालेल्या द्रवाचा वापर नंतर पाणी गरम करण्यासाठी किंवा वीज निर्माण करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
• सौर-औष्णिक प्रणाली घरगुती कामांसाठी पाणी गरम करण्याचा एक स्वच्छ आणि नवीकरणयोग्य मार्ग आहे. त्या देखील खूप कार्यक्षम आहेत आणि त्या उर्जेवर खर्च होणारी लक्षणीय रक्कम वाचवू शकतात.

इतर पर्याय हे नैसर्गिक प्रणाली नाहीत. सौर-प्रकाशव्होल्टीय (पीव्ही) प्रणाली सूर्यप्रकाशाचा वापर उष्णता नाही तर वीज निर्माण करण्यासाठी करतात. भूऔष्णिक प्रणाली पृथ्वीवरील उष्णता वापरून पाणी गरम करतात. सौर-पाचित्रे सूर्याच्या उष्णतेचा वापर सेंद्रिय पदार्थांचे विघटन करण्यासाठी करतात, ज्याचा वापर नंतर इंधन किंवा खत म्हणून केला जाऊ शकतो.

Additional Information

सौर-प्रकाशव्होल्टीय (PV) प्रणाली

सौर-प्रकाशव्होल्टीय (PV) प्रणाली वीज निर्माण करण्यासाठी सूर्यप्रकाशाचा वापर करतात. हे प्रकाशव्होल्टीय घट वापरून केले जाते, जे अर्धसंवाहक सामग्रीपासून बनलेले असतात. जेव्हा सूर्यप्रकाश प्रकाशव्होल्टीय घटावर आदळतो तेव्हा तो विद्युत प्रवाह तयार करतो.

घरे आणि व्यवसायांना उर्जा देणे, इलेक्ट्रिक वाहने चार्ज करणे आणि पथदिवे चालवणे यासह विविध कारणांसाठी वीज निर्माण करण्याकरिता PV प्रणाली वापरली जाऊ शकते. PV प्रणाली हे ऊर्जेचे स्वच्छ आणि नूतनीकरण करण्यायोग्य स्त्रोत आहेत आणि सौर पॅनेलची किंमत सतत कमी होत असल्याने त्या अधिकाधिक लोकप्रिय होत आहेत.

भूऔष्णिक प्रणाली

भूऔष्णिक प्रणाली पाणी आणि इमारती उबदार करण्यासाठी पृथ्वीवरील उष्णता वापरतात. हे जमिनीत विहिरी खोदतात आणि पंपाने गरम पाणी किंवा वाफ मिळवतात. गरम पाणी किंवा वाफेचा वापर घरे आणि व्यवसायाच्या जागा उबदार करण्यासाठी किंवा वीज निर्माण करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.

भूऔष्णिक प्रणाली या ऊर्जेचे स्वच्छ आणि नवीकरणीय स्त्रोत आहेत आणि त्या अतिशय कार्यक्षम आहेत. तथापि, त्या स्थापित करणे खर्चिक असू शकते आणि ते केवळ भू-औष्णिक संसाधने असलेल्या क्षेत्रांसाठी योग्य आहेत.

सौर-पाचित्रे

सौर-पाचित्रे सूर्याच्या उष्णतेचा वापर सेंद्रिय पदार्थांचे विघटन करण्यासाठी करतात, जसे की खत आणि अन्नपदार्थ. या प्रक्रियेला विनॉक्सि पचन म्हणतात आणि त्यातून बायोगॅस तयार होतो, जो मिथेन आणि कार्बन डायऑक्साइड यांचे मिश्रण आहे. बायोगॅसचा वापर इंधन किंवा खत म्हणून करता येतो.

सेंद्रिय कचऱ्याची विल्हेवाट लावण्यासाठी आणि बायोगॅस तयार करण्याचा सौर-पाचित्रे हा एक स्वच्छ आणि नवीकरणीय मार्ग आहे. ते देखील खूप कार्यक्षम असतात आणि ते ऊर्जेवर खर्च होणारी लक्षणीय रक्कम वाचवू शकतात. तथापि, सौर-पाचित्रे स्थापित करणे खर्चिक असू शकते आणि त्यांना सेंद्रिय पदार्थांचा नियमित पुरवठा आवश्यक आहे.