Question
Download Solution PDFनिम्नांकित नाटकों को उनके प्रथम प्रकाशन वर्ष के अनुसार पहले से बाद के क्रम में लगाइए।
A. राज्यश्री
B. चरणदास चोर
C. भारत सौभाग्य
D. बटोही
E. पहला राजा
नीचे दिए गए विकल्पों में से सही उत्तर का चयन कीजिए:
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFनिम्नलिखित नाटकों को उनके प्रथम प्रकाशन वर्ष के अनुसार पहले से बाद का सही कम है- C, A, E, B, D
- भारत सौभाग्य, राज्यश्री, पहला राजा, चरणदास चोर, बटोही
Key Points
नाटक - रचना काल -रचनाकार
नाटक |
रचना काल |
रचनाकार |
1. भारत सौभाग्य |
1888 ई. |
बद्रीनारायण चौधरी प्रेमघन |
2. राजश्री |
1915 ई. |
जयशंकर प्रसाद |
3. पहला राजा |
1969 ई. |
जगदीश चंद्र माथुर |
4. चरण दास चोर |
1975 ई. |
हबीब तनवीर |
5. बटोही |
2007 ई. |
ऋषिकेश सुलभ |
Important Points
- भारत सौभाग्य -
- 1886 में कांग्रेस के महाधिवेशन के अवसर पर खेले जाने के लिए लिखा गया था।
- भारत सौभाग्य महारानी विक्टोरिया के 50 वर्ष राज करने के महोत्सव पर नाटक है।
- राजश्री –
- 1915 इसका आधार हर्ष चरित्र तथा चीनी यात्री ह्वेनसांग का ऐतिहासिक विवरण है।
- पहला राजा –
- 1969 मे लिखा।
- इसमें इतिहास के माध्यम से नेहरू युग की समस्या का चित्रण किया गया।
- चरणदास चोर –
- 1975 श्याम बेनेगल द्वारा बनाई गई एक प्रसिद्ध फिल्म है जो हबीब तनवीर के प्रसिद्ध नाटक पर बनी है।
- इसका मूल स्रोत विजय दान देथा नामक लोक कथा है।
- इस फिल्म के गीत हबीब तनवीर ने दिए
- ऋषिकेश सुलभ –
- अपने नए नाटक बटोही के माध्यम से भिखारी ठाकुर के रचनात्मक संघर्ष के विभिन्न पक्षों से दर्शकों को रूबरू कराते हैं।
- जिससे आज भी लोकधर्मिता से जुड़ा हर रंगकर्मी झुन्झता है।
Additional Information
- बद्रीनारायण चौधरी प्रेमघन के नाटक -
- भारतीय सौभाग्य 1889
- प्रयाग राम गमन 1904
- वरांगना रहस्य (अपूर्ण)
- वृद्ध विलाप
- जयशंकर प्रसाद के नाटक –
- सज्जन 1910
- कल्याणी परिणय 1912
- करुणालय 1912
- प्रायश्चित 1913
- राजश्री 1915
- विशाख 1921
- अजातशत्रु 1922
- जनमेजय का नाग यज्ञ 1926
- कामना 1927
- स्कंद गुप्त 1928
- एक घूंट 1930
- चंद्रगुप्त 1931
- ध्रुवस्वामीनी 1933.
- जगदीश चंद्र माथुर के नाटक-
- कोणार्क 1951
- शारदिया 1959
- पहला राजा 1969
- रघुकुल रीति 1985
- दशरथ नंदन 1974.
- हबीब तनवीर के नाटक-
- आगरा बाजार 1954
- शतरंज के मोहरे 1954
- लाला शोहरत राय 1954
- मिट्टी की गाड़ी 1958
- गांव का नाम ससुराल मोर नाम दामाद 1973
- चरणदास चोर 1975
- पोंगा पंडित
- दी ब्रोकन ब्रिज 1995
- जहरीली हवा 2002
- राज रक्त 2006
- ऋषिकेश सुलह के नाटक -
- अमली
- बटोही
- धरती आबा
- तीन रंग नाटक
Last updated on Jun 19, 2025
-> The UGC NET City Slip 2025 has been released on its official website today.
-> The UGC NET June 2025 exam will be conducted from 25th to 29th June 2025.
-> The UGC-NET exam takes place for 85 subjects, to determine the eligibility for 'Junior Research Fellowship’ and ‘Assistant Professor’ posts, as well as for PhD. admissions.
-> The exam is conducted bi-annually - in June and December cycles.
-> The exam comprises two papers - Paper I and Paper II. Paper I consists of 50 questions and Paper II consists of 100 questions.
-> The candidates who are preparing for the exam can check the UGC NET Previous Year Papers and UGC NET Test Series to boost their preparations.