भारतवर्षे भाषारूपे आङ्ग्लभाषायाः सन्दर्भे किम् कथनं निम्नलिखितेषु असत्यम् अस्ति ?

This question was previously asked in
CTET Paper 2 Maths & Science 27th Dec 2021 (English-Hindi-Sanskrit)
View all CTET Papers >
  1. 1963 वर्षे संसदः अधिनियमेन आंग्लभाषा भारतवर्षस्य सह-राजभाषा (Associate Official Language) घोषिता ।
  2. प्रारम्भे भारतीयसंविधाने 343 इत्यनुच्छेदे आङ्ग्लभाषा राजभाषा (Official Language) घोषिता आसीत् ।
  3. 15 वर्षाणि यावत् आङ्ग्लभाषायाः भारतवर्षस्य सर्वेषां कार्यालयीयप्रयोजनानां कृते प्रयोगः स्यात् इति भारतीयसंविधानेन स्वीकृतम्।
  4. ‘राजभाषा (Official Language) संशोधन-अधिनियम 1967' इत्यस्य माध्यमेन आङ्ग्लभाषा संविधानस्य अष्टम्याम् सूच्यां सम्मिलिता कृता।

Answer (Detailed Solution Below)

Option 4 : ‘राजभाषा (Official Language) संशोधन-अधिनियम 1967' इत्यस्य माध्यमेन आङ्ग्लभाषा संविधानस्य अष्टम्याम् सूच्यां सम्मिलिता कृता।
Free
CTET CT 1: TET CDP (Development)
73.3 K Users
10 Questions 10 Marks 8 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

प्रश्न का अनुवाद- भारत वर्ष में भाषा रूप में अंग्रेजी भाषा के संदर्भ में निम्नलिखित में से कौनसा कथन असत्य है?

राजभाषा समिती- 

  • जिस तारीख को धारा 3 प्रवृत्त होती है उससे दस वर्ष की समाप्ति के पश्चात, राजभाषा के सम्बन्ध में एक समिति, इस विषय का संकल्प संसद के किसी भी सदन में राष्ट्रपति की पूर्व मंजूरी से प्रस्तावित और दोनों सदनों द्वारा पारित किए जाने पर, गठित की जाएगी।
  • इस समिति में तीस सदस्य होंगे जिनमें से बीस लोक सभा के सदस्य होंगे तथा दस राज्य सभा के सदस्य होंगे, जो क्रमशः लोक सभा के सदस्यों तथा राज्य सभा के सदस्यों द्वारा आनुपातिक प्रतिनिधित्व पद्धति के अनुसार एकल संक्रमणीय मत द्वारा निर्वाचित होंगे।
  • इस समिति का कर्तव्य होगा कि वह संघ के राजकीय प्रयोजनों के लिए हिन्दी के प्रयोग में की गई प्रगति का पुनर्विलोकन करें और उस पर सिफारिशें करते हुए राष्ट्रपति को प्रतिवेदन करें और राष्ट्रपति उस प्रतिवेदन को संसद् के हर एक सदन के समक्ष रखवाएगा और सभी राज्य सरकारों को भिजवाएगा ।

 

विकल्पोंं का स्पष्टीकरण-

  • 1963 वर्षे संसदः अधिनियमेन आंग्लभाषा भारतवर्षस्य सह-राजभाषा (Associate Official Language) घोषिता ।- 1963 वर्ष में संसद अधिनियम अनुसार अंग्रेजी भाषा भारतवर्ष की सह- राजभाषा घोषित की गयी ।
  • प्रारम्भे भारतीयसंविधाने 343 इत्यनुच्छेदे आङ्ग्लभाषा राजभाषा (Official Language) घोषिता आसीत् ।- प्रारंभ में भारतीय संविधान में ३४३ इस अनुच्छेद के अनुसार अंग्रेजी भाषा राजभाषा घोषित की गयी।
  • 15 वर्षाणि यावत् आङ्ग्लभाषायाः भारतवर्षस्य सर्वेषां कार्यालयीयप्रयोजनानां कृते प्रयोगः स्यात् इति भारतीयसंविधानेन स्वीकृतम्।- १५ वर्ष तक अंग्रेजी भाषा भारत वर्ष के सर्व कार्यालयीन प्रयोजन के लिये प्रयोग की गयी। इसे भारतीय संविधान ने स्वीकृत किया था।
  • ‘राजभाषा (Official Language) संशोधन-अधिनियम 1967' इत्यस्य माध्यमेन आङ्ग्लभाषा संविधानस्य अष्टम्याम् सूच्यां सम्मिलिता कृता।- राजभाषा संशोधन अधिनियम १९६७ इस माध्यम से अंग्रेजी भाषा संविधान की आठवी सूची में सम्मिलित की गयी थी।

 

अत: यह स्पष्ट है की, प्रस्तुत विकल्पोंं में से चौथा विकल्प यह असत्य है। अंग्रेजी भाषा को राजभाषा संशोधन अधिनियम १९६७ इस माध्यम से संविधान की सूची में सम्मिलित नही किया गया था

Latest CTET Updates

Last updated on Apr 30, 2025

-> The CTET 2025 Notification (July) is expected to be released anytime soon.

-> The CTET Exam Date 2025 will also be released along with the notification.

-> CTET Registration Link will be available on ctet.nic.in.

-> CTET is a national-level exam conducted by the CBSE to determine the eligibility of prospective teachers.  

-> Candidates can appear for CTET Paper I for teaching posts of classes 1-5, while they can appear for CTET Paper 2 for teaching posts of classes 6-8.

-> Prepare for the exam with CTET Previous Year Papers and CTET Test Series for Papers I &II.

More भाषा के विविध रूप Questions

Get Free Access Now
Hot Links: teen patti master old version teen patti gold apk teen patti all game all teen patti game teen patti star login