రాజ్యాంగం యొక్క మూలాలు MCQ Quiz in తెలుగు - Objective Question with Answer for Basics of Constitution - ముఫ్త్ [PDF] డౌన్లోడ్ కరెన్
Last updated on Jun 9, 2025
Latest Basics of Constitution MCQ Objective Questions
రాజ్యాంగం యొక్క మూలాలు Question 1:
భారతదేశంలో, ప్రాథమిక హక్కుల యొక్క న్యాయపరమైన వివరణలను అధిగమించడానికి కింది రాజ్యాంగ సవరణలలో ఏది విస్తృతంగా అమలు చేయబడిందని విశ్వసించబడింది?
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 1 Detailed Solution
సరైన సమాధానం 1వ సవరణ.
ప్రధానాంశాలు
- భారత రాజ్యాంగానికి మొదటి సవరణ 1951లో రూపొందించబడింది. ఇది నిజానికి ప్రాథమిక హక్కులకు సంబంధించిన కొన్ని న్యాయపరమైన వివరణలను అధిగమించేందుకు రూపొందించబడింది.
- ఈ సవరణకు దారితీసిన కీలక కేసుల్లో ఒకటి మద్రాస్ రాష్ట్రం మరియు శ్రీమతి. చంపకం దొరైరాజన్ (1951) కేసు , రాష్ట్ర-నిధుల విద్యలో కుల ఆధారిత రిజర్వేషన్లను అందించిన ప్రభుత్వ ఉత్తర్వును భారత సుప్రీంకోర్టు కొట్టివేసింది. ఇది రాజ్యాంగంలోని అధికరణ 15లో పేర్కొన్న సమానత్వ హక్కును ఉల్లంఘించడమేనని కోర్టు పేర్కొంది.
- ప్రతిస్పందనగా, ప్రధాన మంత్రి జవహర్లాల్ నెహ్రూ ఆధ్వర్యంలోని ప్రభుత్వం మొదటి సవరణను ప్రవేశపెట్టింది, ఇది అధికరణ 15కి క్లాజ్ (4)ని జోడించింది.
- ఈ నిబంధనలో "ఈ అధికరణలో లేదా ఆర్టికల్ 29లోని క్లాజ్ (2)లో ఏదీ రాష్ట్రాన్ని సామాజికంగా మరియు విద్యాపరంగా వెనుకబడిన తరగతుల పౌరులు లేదా షెడ్యూల్డ్ కులాలు మరియు షెడ్యూల్డ్ తెగల అభ్యున్నతి కోసం ప్రత్యేక ఏర్పాటు చేయకుండా నిరోధించదు."
- ఇది రాష్ట్ర నిధులతో కూడిన విద్య మరియు రాష్ట్ర ఉద్యోగాలలో రిజర్వేషన్ విధానాలను అనుమతించింది. మొదటి సవరణలోని ఇతర నిబంధనలు వాక్ స్వాతంత్ర్యం మరియు భావవ్యక్తీకరణ మరియు ఏదైనా వృత్తిని అభ్యసించే లేదా ఏదైనా వృత్తి, వ్యాపారం లేదా వ్యాపారాన్ని కొనసాగించే హక్కుపై సహేతుకమైన పరిమితులను విధించాయి.
- పేర్కొన్న ఇతర సవరణలు కూడా రాజ్యాంగంలో గణనీయమైన మార్పులను చేసినప్పటికీ, అవి ప్రాథమికంగా మొదటి సవరణ వలె ప్రాథమిక హక్కుల న్యాయపరమైన వివరణలను అధిగమించడానికి ఉద్దేశించబడలేదు . కాబట్టి సరైన సమాధానం ఎంపిక 1.
రాజ్యాంగం యొక్క మూలాలు Question 2:
భారత రాజ్యాంగంలోని 8వ షెడ్యూలులో అగుపించని భాష
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 2 Detailed Solution
రాజ్యాంగం యొక్క మూలాలు Question 3:
భారత రాజ్యాంగంలో 'క్యాబినెట్' అన్న పదమును పొందుపరచిన రాజ్యాంగ సవరణ చట్టము
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 3 Detailed Solution
రాజ్యాంగం యొక్క మూలాలు Question 4:
43B ప్రకరణములో గల సహకార సంఘాలకు సంబంధించిన ఆదేశ సూత్రమును పొందుపరచిన రాజ్యాంగ సవరణ చట్టము
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 4 Detailed Solution
రాజ్యాంగం యొక్క మూలాలు Question 5:
భారత రాజ్యాంగంలో గల ప్రాథమిక విధులకు సంబంధించి సరికానిది?
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 5 Detailed Solution
Top Basics of Constitution MCQ Objective Questions
ప్రకరణ 32 భారత రాజ్యాంగంలోని ఏ భాగానికి చెందినది?
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 6 Detailed Solution
Download Solution PDFసరైన సమాధానం భాగం III.
Key Points
- భారత రాజ్యాంగంలోని ప్రకరణ 32 న్యాయం కోసం సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయించే హక్కును ఇస్తుంది.
- ప్రకరణ 32 ప్రకారం, పార్లమెంటు తన అధికార పరిధిలో ఉన్నట్లయితే, సుప్రీం కోర్టు అధికారాన్ని అమలు చేయడానికి ఏదైనా ఇతర కోర్టుకు కూడా అప్పగించవచ్చు.
- ప్రకరణ 32 ప్రాథమిక హక్కుల అమలు కోసం.
- ఈ ఆర్టికల్ క్రింద అందించబడిన రిట్ అధికార పరిధి యొక్క స్వభావం విచక్షణతో కూడినది.
- రాజ్యాంగంలోని ప్రకరణ 32 ప్రకారం ఐదు రకాల రిట్లు ఉన్నాయి:
- హెబియస్ కార్పస్.
- క్వో వారంటో.
- మాండమస్.
- సర్టియోరరీ.
- ప్రహిబిషన్.
Additional Information
రాజ్యాంగంలో భాగం | విషయం | ప్రకరణలు |
భాగం I | యూనియన్ మరియు దాని భూభాగం | 1 నుండి4 |
భాగం II | పౌరసత్వం | 5 నుండి 11 |
భాగం III | ప్రాథమిక హక్కులు | 12 నుండి 35 |
భాగం IV | సూత్రాలు | 36 నుండి 51 |
కింది వాటిలో కెనడియన్ రాజ్యాంగం నుండి భారత రాజ్యాంగం ద్వారా తీసుకోబడని నిబంధన ఏది?
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 7 Detailed Solution
Download Solution PDFసరైన సమాధానం రాజ్యసభకు సభ్యుల నామినేషన్.
- రాజ్యసభకు సభ్యులను నామినేట్ చేసే విధానం ఐర్లాండ్ నుండి తీసుకోబడింది.
Key Points
- కెనడియన్ రాజ్యాంగం:
- సుప్రీం కోర్టు యొక్క సలహా అధికార పరిధి.
- బలమైన కేంద్రంతో కూడిన సమాఖ్య వ్యవస్థ.
- అవశేష అధికారాలు కేంద్రం వద్ద ఉంటాయి.
- రాష్ట్ర గవర్నర్ల నియామకం.
Additional Information
భారత రాజ్యాంగ మూలాలు
మూలం | నిబంధనలు |
భారత ప్రభుత్వం చట్టం 1935 |
|
USA |
|
బ్రిటన్ |
|
ఐరిష్ |
|
రష్యా (సోవియట్ యూనియన్) |
|
ఫ్రాన్స్ |
|
దక్షిణ ఆఫ్రికా |
|
జపాన్ |
|
ఈ క్రింది రాజ్యాంగ సవరణలలో ఏది విద్య హక్కును అందిస్తుంది?
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 8 Detailed Solution
Download Solution PDFసరైన సమాధానం 86 వ సవరణ.
Key Points
- 2002 లో భారత రాజ్యాంగానికి చేసిన 86 వ సవరణ , రాజ్యాంగంలోని పార్ట్-IIIలో విద్య హక్కును ప్రాథమిక హక్కుగా చేర్చింది.
- ఈ సవరణ ఆర్టికల్ 21A ని చేర్చింది, ఇది 6-14 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల పిల్లలకు విద్య హక్కును ప్రాథమిక హక్కుగా చేసింది.
- 86 వ సవరణ విద్యా హక్కు బిల్లు 2008 మరియు చివరకు విద్యా హక్కు చట్టం, 2009 లకు తదుపరి చట్టాన్ని అందించింది.
సవరణ | వివరణ |
87 వ సవరణ | రాష్ట్రవ్యాప్తంగా పార్లమెంటరీ సీట్ల పంపిణీ కోసం 2001 జాతీయ జనాభా లెక్కల జనాభా గణాంకాల వినియోగాన్ని ఇది విస్తరిస్తుంది. |
88 వ సవరణ | ఇది సేవా పన్ను విధించడం మరియు వినియోగం కోసం చట్టబద్ధమైన కవర్ను విస్తరించింది. |
89 వ సవరణ | జాతీయ షెడ్యూల్డ్ కులాలు మరియు షెడ్యూల్డ్ తెగల కమిషన్ను జాతీయ షెడ్యూల్డ్ కులాల కమిషన్ మరియు జాతీయ షెడ్యూల్డ్ తెగల కమిషన్గా విభజించారు. |
ఉమ్మడి జాబితా యొక్క ఆలోచన ________ దేశం యొక్క రాజ్యాంగం నుండి తీసుకోబడింది.
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 9 Detailed Solution
Download Solution PDFసరైన జవాబు ఆస్ట్రేలియా.
Key Points
కింది విషయాలు ఆస్ట్రేలియా యొక్క రాజ్యాంగం నుండి తీసుకోబడ్డాయి:
- ఉమ్మడి జాబితా.
- వర్తక స్వతంత్రత.
- వాణిజ్యం మరియు పరస్పర చర్యలు.
- పార్లమెంటు ఉభయ సభల ఉమ్మడి సమావేశం.
Additional Information
- వివిధ దేశాల నుండి తీసుకున్న ఇతర విషయాలు మరియు వాటి వివరాలు కింద ఇవ్వబడ్డాయి:
దేశాలు | తీసుకున్న విషయాలు |
ఆస్ట్రేలియా |
|
కెనడా |
|
ఐర్లాండ్ |
|
జపాన్ |
|
రష్యా |
|
యునైటడ్ కింగ్ డమ్ |
|
అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు |
|
జర్మనీ |
|
దక్షిణాఫ్రికా |
|
ఫ్రాన్స్ |
|
భారత రాజ్యాంగంలోని అధికరణ 21A _______ హక్కును అందిస్తుంది.
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 10 Detailed Solution
Download Solution PDFసరైన సమాధానం విద్య .
ప్రధానాంశాలు
- భారత రాజ్యాంగంలోని భాగం III (అధికరణలు 12 నుండి 35)లో ఆరు ప్రాథమిక హక్కులు ఉన్నాయి.
- జాతి, జన్మస్థలం, మతం, కులం లేదా లింగంతో సంబంధం లేకుండా పౌరులందరికీ ప్రాథమిక హక్కులు విశ్వవ్యాప్తంగా వర్తిస్తాయి.
- భారత రాజ్యాంగంలోని అధికరణ 21A విద్యాహక్కును అందిస్తుంది.
- భారత పార్లమెంట్ యొక్క RTE చట్టం 4 ఆగస్టు 2009న అమలులోకి వచ్చింది మరియు 1 ఏప్రిల్ 2010 నుండి అమలులోకి వచ్చింది.
- రాజ్యాంగం (86వ సవరణ) చట్టం, 2002 భారత రాజ్యాంగంలో అధికరణ 21Aని ప్రాథమిక హక్కుగా ఆరు నుండి పద్నాలుగు సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లలందరికీ ఉచిత మరియు నిర్బంధ విద్యను అందించడానికి చేర్చింది.
అదనపు సమాచారం
- రాజ్యాంగంలో పొందుపరిచిన ప్రాథమిక హక్కులు-
ప్రాథమిక హక్కు | అధికరణ |
సమానత్వ హక్కు | (14 - 18) |
స్వేచ్ఛ హక్కు | (19 - 22) |
దోపిడీకి వ్యతిరేకంగా హక్కు | (23 - 24) |
మత స్వేచ్ఛ హక్కు |
(25 - 28) |
సాంస్కృతిక మరియు విద్యా హక్కులు | (29 - 30) |
రాజ్యాంగ పరిష్కారాల హక్కు | (32) |
'సమానత్వ హక్కు' కింద ఎన్ని ఆర్టికల్స్ వస్తాయి?
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 11 Detailed Solution
Download Solution PDFసరైన సమాధానం 5.
Important Points
సమానత్వ హక్కు అందిస్తుంది:
- చట్టం ముందు అందరికీ సమానం కోసం
- వివిధ కారణాలపై వివక్షను నిరోధించడం
- ప్రభుత్వ ఉపాధి విషయంలో అందరినీ సమానంగా చూస్తారు
- అంటరానితనం మరియు బిరుదులను రద్దు చేయడం
సమానత్వ హక్కు క్రింద పేర్కొన్న వ్యాసం
ఆర్టికల్స్ | నియమం |
ఆర్టికల్ - 14 | మతం, జాతి, కులం, లింగం లేదా పుట్టిన ప్రదేశం ఆధారంగా, చట్టం ముందు ఏ వ్యక్తికి సమానత్వం లేదా భారతదేశ భూభాగంలో చట్టం యొక్క సమాన రక్షణను రాష్ట్రం తిరస్కరించదు. |
ఆర్టికల్ - 15 | మతం, జాతి, కులం, లింగం, పుట్టిన ప్రదేశం లేదా వాటిలో దేనినైనా మాత్రమే ఏ పౌరుడిపైనా రాష్ట్రం వివక్ష చూపదు. |
ఆర్టికల్ - 16 | రాష్ట్రంలోని ఏ కార్యాలయానికి ఉపాధి లేదా నియామకానికి సంబంధించిన విషయాలలో పౌరులందరికీ సమాన సమానత్వం ఉండాలి. |
ఆర్టికల్ - 17 | అంటరానితనం రద్దు. |
ఆర్టికల్ - 18 | సైనిక మరియు విద్యాసంస్థ మినహా అన్ని శీర్షికల రద్దు. |
భారత రాజ్యాంగంలో పౌరసత్వంపై సెక్షన్ ఏ దేశ రాజ్యాంగం నుండి ప్రేరణ పొందింది?
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 12 Detailed Solution
Download Solution PDFసరైన సమాధానం ఎంపిక 4 అంటే UK.
- భారత రాజ్యాంగంలో, పౌరసత్వంపై విభాగం UK నుండి ప్రేరణ పొందింది.
- యునైటెడ్ కింగ్డమ్ అనేది యునైటెడ్ కింగ్డమ్ ఆఫ్ గ్రేట్ బ్రిటన్ మరియు నార్తర్న్ ఐర్లాండ్ యొక్క సాధారణ పేరు.
- భారతదేశం దేశ రాజ్యాంగాన్ని సిద్ధం చేస్తున్నప్పుడు వివిధ దేశాల నుండి అనేక లక్షణాలను స్వీకరించింది.
- భారత రాజ్యాంగాన్ని 26 నవంబర్ 1949న రాజ్యాంగ సభ ఆమోదించింది.
- భారత రాజ్యాంగం 26 జనవరి 1950న అమల్లోకి వచ్చింది.
- భారత రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించడానికి రాజ్యాంగ సభ 2 సంవత్సరాల 11 నెలల 18 రోజులు పట్టింది.
- UK నుండి తీసుకున్న ప్రధాన ఫీచర్లు:
- ఆర్డర్.
- ఒకే పౌరసత్వం.
- కంప్ట్రోలర్ మరియు ఆడిటర్ జనరల్ కార్యాలయం.
- చట్ట నియమాలు.
- ప్రభుత్వం యొక్క పార్లమెంటరీ రూపం.
- USA నుండి తీసుకున్న ప్రధాన లక్షణాలు:
- ఉపోద్ఘాతం.
- న్యాయ సమీక్ష.
- ప్రాథమిక హక్కులు.
- అభిశంసన.
- ఉపాధ్యక్షుని విధులు.
- ఆస్ట్రేలియా నుండి తీసుకున్న ప్రధాన లక్షణాలు:
- ఉమ్మడి సమావేశం.
- వాణిజ్యం మరియు వాణిజ్యం.
- ఉమ్మడి జాబితా
- ఫ్రాన్స్ నుండి తీసుకున్న ప్రధాన లక్షణాలు.
- రిపబ్లిక్
- స్వేచ్ఛ, సమానత్వం మరియు సౌభ్రాతృత్వం యొక్క ఆదర్శాలు.
భారత రాజ్యాంగం యొక్క ఉపోద్ఘాతాన్ని 'భారత రాజ్యాంగం యొక్క రాజకీయ జాతకం' గా ఎవరు అభివర్ణించారు?
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 13 Detailed Solution
Download Solution PDFసరైన సమాధానం కన్హైయలాల్ మణిక్లాల్ మున్షి .
- కన్హైయలాల్ మణిక్లాల్ మున్షి భారత రాజ్యాంగం యొక్క ఉపోద్ఘాతాన్ని 'భారత రాజ్యాంగ రాజకీయ జాతకం' గా అభివర్ణించారు.
- భారత రాజ్యాంగం యొక్క ఉపోద్ఘాతం " ఆబ్జెక్టివ్స్ రిజల్యూషన్" పై ఆధారపడి ఉంటుంది.
- దీనిని పండిట్ జవహర్ లాల్ నెహ్రూ రూపొందించారు మరియు తరలించారు మరియు రాజ్యాంగ అసెంబ్లీ దీనిని స్వీకరించింది.
- కేశవానంద భారతి (1973) యొక్క చారిత్రాత్మక కేసులో, " ప్రాథమిక నిర్మాణానికి" ఎటువంటి సవరణలు చేయరాదు అనే షరతుకు లోబడి, ఉపోద్ఘాతం రాజ్యాంగంలో ఒక భాగమని మరియు ఆర్టికల్ 368 ప్రకారం సవరించవచ్చని సుప్రీంకోర్టు అభిప్రాయపడింది.
- 1976 లో 42 వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం ద్వారా ముందుమాటను ఒక్కసారి మాత్రమే సవరించారు.
- 'సోషలిస్ట్' , 'సెక్యులర్ ' మరియు 'సమగ్రత' అనే పదాన్ని 1976 వ 42 వ సవరణ చట్టం ద్వారా ఉపోద్ఘాతంలో చేర్చారు.
- 'సావరిన్' మరియు 'సోషలిస్ట్' మరియు 'సెక్యులర్' జోడించబడ్డాయి'డెమోక్రటిక్' .
- 'ఐక్యత మరియు దేశం యొక్క సమగ్రత ' గా 'యూనిటీ ఆఫ్ ది నేషన్' మార్చబడింది.
- 42 వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం 1976 నాటికి, సోషలిస్ట్, లౌకిక మరియు సమగ్రత అనే మూడు కొత్త పదాలు ఉపోద్ఘాతంలో చేర్చబడ్డాయి.
భారత రాజ్యాంగంలోని 8వ షెడ్యూల్లో ఎన్ని భాషలు జాబితా చేయబడ్డాయి?
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 14 Detailed Solution
Download Solution PDFసరైన సమాధానం ఎంపిక 2 అంటే 22 .
- భారత రాజ్యాంగం యొక్క ఎనిమిదవ షెడ్యూల్ భారత రాజ్యాంగం గుర్తించిన అధికారిక భాషలతో వ్యవహరిస్తుంది.
- ప్రస్తుతం, 22 భాషలను భారత రాజ్యాంగం గుర్తించింది.
- అవి:
|
|
అన్ని షెడ్యూల్లను ఎలా గుర్తుంచుకోవాలి : 12 షెడ్యూల్ల కోసం కోడ్ - TEARS OF OLD PM
1 వ షెడ్యూల్: T- Territory- భూభాగం,
2 వ షెడ్యూల్: E- Emoluments/salary - ఎమోల్యూమెంట్స్ / జీతం,
3 వ షెడ్యూల్: A- Affirmation/Oath- ధృవీకరణ / ప్రమాణం,
4 వ షెడ్యూల్: R- Rajya Sabha- రాజ్యసభ,
5 వ షెడ్యూల్: S- Scheduled Tribes- షెడ్యూల్డ్ తెగలు,
6 వ షెడ్యూల్: O- Other Tribes- ఇతర తెగలు,
7 వ షెడ్యూల్: F- Federal (Division Of Powers)- ఫెడరల్ (డివిజన్ ఆఫ్ పవర్స్),
8 వ షెడ్యూల్: O- Official Regional Languages- అధికారిక ప్రాంతీయ భాషలు,
9 వ షెడ్యూల్: L- Land Reform- భూ సంస్కరణ,
10 వ షెడ్యూల్: D- Defection (Anti-Defection Law)- డిఫెక్షన్ (యాంటీ డిఫెక్షన్ లా),
11 వ షెడ్యూల్: P- Panchayati Raj- పంచాయతీ రాజ్,
12 వ షెడ్యూల్: M- Municipal Corporation- మునిసిపల్ కార్పొరేషన్
పంచాయతీ రాజ్ సంస్థలు రాజ్యాంగ ఆదేశాల ప్రకారం స్థాపించబడ్డాయి?
Answer (Detailed Solution Below)
Basics of Constitution Question 15 Detailed Solution
Download Solution PDFసరైన సమాధానం ఎంపిక 3 , అనగా రాష్ట్ర విధాన నిర్దేశక సూత్రం .
Key Points
- రాష్ట్ర విధాన నిర్దేశక సూత్రం (DPSP):
- DPSP ని ఐరిష్ రాజ్యాంగం నుండి తీసుకున్నారు.
- దేశ సామాజిక, ఆర్థిక మరియు రాజకీయ అభివృద్ధికి DPSP చాలా అవసరం.
- మన రాజ్యాంగంలో 16 DPSPలు ఉన్నాయి, అంటే ఆర్టికల్ 36 నుండి 51 వరకు.
- DPSP ప్రకృతిలో న్యాయబద్ధం కానివి.
- ఆర్టికల్ 40 కింద రాష్ట్ర విధాన ఆదేశిక సూత్రం, స్వపరిపాలన యూనిట్గా గ్రామ పంచాయతీ ఏర్పాటు గురించి వివరాలను అందిస్తుంది.
- ప్రాథమిక హక్కులు:
- ప్రాథమిక హక్కు అనే భావన అమెరికన్ రాజ్యాంగం నుండి తీసుకోబడింది.
- మన రాజ్యాంగంలో 6 ప్రాథమిక హక్కులు ఉన్నాయి.
- ఇవి ప్రకృతిలో న్యాయబద్ధమైనవి, కాబట్టి వారి ప్రాథమిక హక్కుల ఉల్లంఘన విషయంలో నేరుగా సుప్రీంకోర్టును సంప్రదించవచ్చు.
- ప్రాథమిక విధులు:
- ప్రాథమిక విధులను USSR రాజ్యాంగం నుండి తీసుకోబడ్డాయి.
- సర్దార్ స్వరణ్ సింగ్ కమిటీ తర్వాత వీటిని సిఫార్సు చేశారు.
- రాజ్యాంగంలో 11 విధులు అందించబడ్డాయి, వీటిని పౌరులు దేశం పట్ల బాధ్యతగా పాటించాలి.